Temmuz 23, 2022
Balkan Araştırmaları Merkezi (BAM), Türkiye Maarif Vakfı Tiran New York Üniversitesi bünyesinde bulunan Avrupa ve Balkan Araştırmaları Enstitüsü çatısı altında faaliyet gösteren bir merkezdir.
17.06.2016 tarihli 6721 sayılı kanun ile kurulan Türkiye Maarif Vakfı, yurt dışında Türkiye Cumhuriyeti adına Milli Eğitim Bakanlığı dışında doğrudan eğitim kurumu açma yetkisine sahip tek kuruluştur. Vakıf, hâlihazırda 67 ülkede faaliyette bulunurken 49 ülkede ise eğitim faaliyeti yürütmektedir. Vakıf bünyesinde faaliyet gösteren 424 farklı eğitim kurumunda 48.683 öğrenci öğrenim görmektedir. Vakıf, kanundan aldığı yetkiyle eğitim metot ve usulleri ile içerik ve müfredata yönelik bilimsel araştırmalar ve araştırma-geliştirme çalışmaları yapmak ve yapılan çalışmalara destek olmak, bu çerçevede süreli ve süresiz yayınlar yapmak, sempozyum, konferans ve çalıştaylar düzenlemek ile bu alanda faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmaktadır.
2002 yılında Arnavutluk’ta kurulan ilk özel üniversite olan Tiran New York Üniversitesi (UNYT) 2018 yılından bu yana Türkiye Maarif Vakfı bünyesinde yer almaktadır. Eğitim dili İngilizce olan UNYT, Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi, Ekonomi ve Finans Fakültesi ve Hukuk ve Sosyal Bilimler Fakültesi olmak üzere üç fakültede ve dokuz bölümde lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimi vermektedir.
UNYT Balkan Araştırmaları Merkezi, Balkan ülkeleri ile Türkiye arasındaki kadim dostlukları, tarihi ve kültürel bağları güçlendirmeyi; ortak ilgi alanlarına yönelik olarak Türk-Balkan projelerini hayata geçirmeyi, bu alanlarda uluslararası sempozyumlar ve bilimsel konferanslar düzenlemeyi, Türk ve Balkan akademisyenler ve öğrencilerin arşiv, kütüphane ve saha araştırmalarına destek olmayı hedeflemektedir.
Türkiye Maarif Vakfının, K-12 kapsamı dışında Arnavutluk’ta Tiran New York Üniversitesi bulunmaktadır. Üniversite bünyesinde Balkanlara yönelik sosyal, ekonomik, siyasal, tarihî alanlarda araştırmalar yapılması amacıyla Balkan Araştırmaları Merkezi kurulmuştur. Arnavutluk’taki Türkçe öğretmeni ve Türkoloji bölümlerinin öğretim üyesi istihdamına destek olmak için üniversite bünyesinde aynı zamanda Türkoloji bölümünün kurulması planlanmaktadır. Arnavutluk’ta Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı ile Arnavutluk Millî Eğitim Bakanlığı arasında düzenlenen protokol çerçevesinde Türkçe, K-12 kapsamında seçmeli ders olarak kabul edilmiştir. Sözü edilen çalışmalardan hareketle Tiran New York Üniversitesi aynı zamanda Balkanlarda Türkçe öğretimi ve Türkoloji faaliyetlerinin niteliğini artırmayı da amaçlamaktadır.
Yukarıda ifade edilen çalışmalara zemin teşkil etmesi amacıyla Tiran New York Üniversitesi Balkan Araştırmaları Merkezi, üniversiteler ve ilişkili kurumlarla işbirliği içinde 07-09 Eylül 2022 tarihleri arasında Balkanlarda Türkçe Öğretimi ve Türkoloji Uluslararası Sempozyumu yapılmasını planlamaktadır.Sempozyumunun amacı; Türkçe öğretimi ve Türk dili edebiyatı alanlarında Balkanlara yönelik olarak çalışan bilim insanlarını bir araya getirerek Balkanlarda Türkçe öğretimi ve Türkoloji alanlarındaki temel güncel sorunları tespit etmek, bu sorunlara çözüm önerileri sunmak, Türkçe öğretimi ve Türkoloji çalışmaları üzerine bilimsel araştırmaları değerlendirmek, Balkanlarda Türk edebiyatı: eserler, yayınlar, kişiler üzerine henüz üzerinde çalışma yapılmamış konuları ortaya çıkarmak, kısacası bu alanların geçmişini ve bugününü eleştirel bir bakışla değerlendirmek ve gelecekte yapılabilecek çalışmalara ışık tutmaktır. Balkanlarda Türkçe Öğretimi ve Türkoloji Uluslararası Sempozyumunun bundan sonraki yıllarda da tematik olarak yapılması planlanmaktadır.